Het Dr. Atkins dieet was tientallen jaren geleden het eerste koolhydraatarme dieet en daarmee was Dr. Atkins de grondlegger van de koolhydraatarme diëten. Er zijn na het Dr. Atkins dieet vele diëten geïntroduceerd welke gebaseerd zijn op een koolhydraatarm eetpatroon. Koolhydraatarme diëten zijn inmiddels niet meer weg te denken uit de manier waarop we vandaag de dag lijnen. Veel succesvolle diëten maken gebruik van het principe van koolhydraatarme voeding. In dit artikel zullen we bespreken waarom koolhydraatarme diëten zo goed werken en wat de voordelen ervan zijn.

De werking van het koolhydraatarme dieet
In het verleden was de algemene consensus dat je minder vet moest eten als je af wilde vallen, wat op zich een logische gedachte was, afvallen doe je tenslotte door lichaamsvet te verliezen.
Dr. Atkins – welke cardioloog was – was echter niet tevreden over het vetarme dieet welke hij zijn hartpatiënten voorschreef. Zijn patiënten verloren namelijk nauwelijks gewicht ondanks het feit dat zij zich wel aan de dieetrichtlijnen hielden. Dr. Atkins verdiepte zich in de medische literatuur en resultaten van onderzoeken naar voeding. Hij kwam tot de conclusie dat we veel gemakkelijker gewicht verliezen als we koolhydraatarm eten in plaats van vetarm. Hij schreef zijn patiënten een dieet voor welke bestond uit weinig koolhydraten en veel eiwitten en de kilo’s vlogen er vervolgens van af. Het succes van het koolhydraatarme dieet was geboren.

Om de werking van het koolhydraatarme dieet te kunnen verklaren moet je weten hoe het lichaam met voedingsstoffen omgaat. Het lichaam maakt gebruik van 3 bronnen van energie, ook wel de macronutriënten genoemd, deze zijn vetten, koolhydraten en eiwitten. Het lichaam blijkt de voorkeur te hebben aan energie welke het kan verkrijgen uit koolhydraten. Het lichaam gebruikt eiwitten liever voor het onderhouden en vernieuwen van lichaams- en spiercellen. En vetten gebruikt het liever om energie in op te slaan (in de vetreserves) en om bepaalde processen, zoals de hormoonhuishouding, aan de gang te houden.

Koolhydraten worden door het lichaam omgezet tot glucose (suikers), waarna het in de spieren en hersenen opgeslagen wordt. De enige functie van koolhydraten is om het toe te passen als bron van energie, verder kan het lichaam er niets mee. Het lichaam zal dus altijd eerst de energie verbruiken welke het kan verkrijgen aan koolhydraten alvorens het overschakelt tot het verbranden van vetten en eiwitten.

Door er voor te zorgen dat het lichaam niet in zijn volledige energiebehoefte kan voorzien door koolhydraten aan te spreken wordt het lichaam gedwongen om ook vetten en eiwitten te gaan verbranden. En dit is feitelijk de werking achter het koolhydraatarme dieet. We dwingen het lichaam tot het verbranden van vet omdat het onvoldoende energie uit koolhydraten binnen krijgt.

Voordelen van een koolhydraatarm dieet
Een belangrijk voordeel van een koolhydraatarm dieet is dat we ons er energieker door zullen gaan voelen. Dit komt omdat de bloedsuikerspiegel stabieler zal worden waardoor we over de gehele dag gezien ons energieker voelen. De energiedipjes zullen tot het verleden gaan behoren. Nu is het in de praktijk vaak wel zo dat er een week of twee over heen kan gaan voordat we ons energieker zullen gaan voelen. Dit komt omdat de meeste mensen (soms zonder het zelf te weten) verslaafd zijn aan suiker. Als we een koolhydraatarm dieet gaan volgen dan betekend dit geen suiker en voedingsmiddelen waarin suiker is verwerkt meer. Het zal een week of twee duren voordat we hieraan gewend zijn, niet meer naar suikerrijke voedingsmiddelen zullen hunkeren en onze bloedsuikerspiegel stabiel zal worden.

Vanwege de gunstige invloed van een koolhydraatarme levensstijl op de bloedsuikerspiegel en insulinewaarde kan met een koolhydraatarme levensstijl diabetes type 2 voorkomen worden. Er zijn zelf mensen welke diabetes type 2 hebben kunnen omkeren door koolhydraatarm te gaan leven!

Een ander veel gehoord voordeel van het volgen van een koolhydraatarm dieet zijn de positieve effecten op de darmen en ons spijsverteringskanaal. Veel mensen zullen bij het volgen van een koolhydraatarm dieet minder darmklachten hebben.

Ook vanuit praktisch oogpunt zijn koolhydraatarme diëten goed te doen. Het is niet nodig om allerlei speciale producten in huis te gaan halen. Je kan volstaan met de voedingsmiddelen welke je in de supermarkt kunt kopen. Als je een koolhydraatarm dieet volgt dan zal je het grootste deel van je inkopen gaan doen op de versafdeling van de supermarkt. Een van de redenen hiervan is dat in het meeste bewerkte voedsel suikers en geraffineerde koolhydraten zijn verwerkt. Een koolhydraatarm dieet wordt gekenmerkt door het eten van relatief veel groenten en eiwitrijke voedingsmiddelen zoals kipfilet, mager rundvlees en eieren.

Bij een koolhydraatarm dieet zal je overigens nog steeds koolhydraten moeten eten, echter een stuk minder dan je gewend bent. Hoeveel precies hangt af van het koolhydraatarme dieet welke je kiest. Bij een koolhydraatarm dieet mag je langzame koolhydraten eten. Deze worden langzaam door het lichaam verteerd, zodat deze langzaam glucose aan het bloed af geven. Hierdoor heb je langer energie na een maaltijd en blijft de bloedsuikerspiegel beter stabiel.

Het belangrijkste voordeel van het koolhydraatarme dieet is dat je er echt veel gewicht mee zal verliezen. Veel meer dan met andere dieet vormen. En daar draait het uiteindelijk om als je voor een dieet hebt gekozen. In vergelijking met een caloriearm dieet kan je met een koolhydraatarm dieet meer dan 2x zo snel gewicht verliezen. Nadat met een koolhydraatarm dieet het streefgewicht is bereikt zijn veel mensen ook in staat om op het streefgewicht te blijven. Dit door wijzigingen in de eetgewoontes door te voeren. Het koolhydraatarme dieet kan hiervoor omgezet worden in een koolhydraatarme levensstijl. Minder streng als tijdens het koolhydraatarme dieet maar wel met oog voor koolhydraatbronnen. Een kwestie van een boterham minder eten, kiezen voor volkoren brood (langzame koolhydraten), een schep minder aardappelen, pasta of rijst. Suikerhoudende drank vervangen voor water of thee zonder suiker, geen voedsel meer wat bewerkt is enz.